Nieuwkomers als Echocardiografist: de kennis en kunde van nieuwkomers als verrijking van Nederlandse zorgorganisaties – in gesprek met Aernout Somsen

Door Petra Naser & Sandrine Lafay

Waar de meeste initiatieven die deel uitmaken van het Platform Nieuwkomers & Werk opgezet worden vanuit een maatschappelijk initiatief in samenwerking met een werkgever, ligt dat bij het project “Echocardiografie Academie” anders. Dit is het eerste initiatief dat wij ondersteunen dat direct door de werkgever zelf geïnitieerd is. Wij gaan in gesprek met Aernout Somsen, cardioloog en medeoprichter van cardiologie centra nederland. “Binnen ons idee van hoe wij onze organisatie vorm willen geven gaat het ook om inclusiviteit en maatschappelijke betrokkenheid,’ geeft Aernout aan. “Dat betekent dat als wij geconfronteerd worden met een tekort aan echocardiografisten, deze waarden ook richting geven aan de oplossing die we hiervoor vinden. Dat is hoe het idee voor het project is ontstaan.” 

Nieuwkomers in de zorg: een prachtig kruispunt

Echocardiografie is het met ultrageluid in beeld brengen van de functie en anatomie van het hart en vormt de basis van het diagnosticeren van mensen met hartproblemen. De beroepsgroep kampt met grote tekorten. Tegelijkertijd zijn er in Nederland veel nieuwkomers die in de zorg zouden willen en kunnen werken, maar wiens expertise en kennis op dit moment niet benut wordt. “Ik vind het heel belangrijk om die mensen hierbij te betrekken en een plek te geven,” zegt Aernout. “Een plek die duurzaam moet zijn.” Hij ziet het aannemen van nieuwkomers als echocardiografist dan ook als “een prachtig kruispunt.” Nederland wordt verrijkt met de kennis en kunde van nieuwkomers en de nieuwkomers die bij CCN aan de slag kunnen worden verrijkt met een plek om echt te landen in de maatschappij en hun talenten in te zetten. 

Interessant aan het project is dat het niet simpelweg het rekruteren van nieuwe medewerkers is. Deelnemers die geselecteerd worden voor de Echocardiografie Academie volgen een opleidingstraject waarbij ze ook direct aan de slag gaan op de werkvloer, ze worden meteen onderdeel van het team en krijgen een contract. Zo wordt er vanaf het begin gebouwd aan een duurzame plek waarin de nieuwe medewerker en de organisatie elkaar versterken en ondersteunen. 

Maatschappelijke relevantie combineren met de behoefte van een zorgorganisatie

“Wat voor mij een hele grote inspiratie maar ook een leerproces is geweest, is de manier waarop je kernwaarden als maatschappelijke relevantie en inclusiviteit kunt combineren met de behoefte van een zorgorganisatie,” benoemt Aernout. Welke stappen kunnen we zetten om de samenwerking met mensen met een andere achtergrond nog beter te maken? Hoe kunnen we netwerken aanboren waarvan wij het bestaan niet hadden vermoed? Dit zijn voorbeelden van de vragen die hierin centraal stonden. “Het is een speurtocht geweest, maar je ziet dat het aanslaat,” geeft Aernout aan. Niet alleen extern wordt het project door meerdere media opgepikt, ook intern gaat het “als een siddering door de organisatie.” “We willen allemaal van betekenis zijn en dit is een heel concreet voorbeeld van hoe je verschil kunt maken.”

Buitenlandse werkervaring als verrijking

Als we vragen naar waarom het zo belangrijk is om nieuwkomers aan te nemen binnen de zorg, vertelt Aernout ons een verhaal vanuit zijn persoonlijke ervaring. Zelf heeft hij veel tijd in het buitenland doorgebracht: hij studeerde aan de universiteit in Boston en werkte een tijd in Genève. Deze buitenlandervaring werd op zijn CV altijd als bijzonder bestempeld. “Wat ik dus niet begrijp,” zegt hij, “is waarom mijn CV anders zou moeten worden beschouwd dan dat van iemand uit Syrië die ook in een andere context, cultuur en omgeving heeft gewerkt. Dat zie ik als een verrijking en uniek ‘asset’ van nieuwkomers.” 

Taalvaardigheid, dat vaak wordt benoemd als obstakel voor nieuwkomers om aan een baan te komen binnen de zorg, ziet Aernout vooral als iets dat op de werkvloer nog verder ontwikkeld kan worden. Er is een minimale taalvaardigheid vereist om aan het traject deel te nemen, maar CCN wil zich hier coulant in opstellen. De enige manier om de taal echt goed te leren spreken is juist op de werkplek: met collega’s, met patiënten die Nederlands spreken. “Toen ik in Genève werkte, kon ik ook geen Frans,” lacht Aernout, “maar ik moest wel: de hele dag. En na een paar dagen kon ik het aardig.” 

Blik op de toekomst

Wat bij Aernout een glimlach op het gezicht tovert? “Ik word enorm blij als ik zie dat jonge artsen en echocardiografisten elke keer een stapje verder komen in hun kennis en kunde. Dat vind ik heel leuk om te zien en daar word ik vrolijk van.” 

Binnen de Echocardiografie Academie is het doel om elk half jaar vier mensen op te kunnen leiden: “dat mensen trots zijn op de kennis die ze hebben vergaard, goed geland zijn in een team van collega’s en het leuk vinden om hun verdere carrière bij ons uit te voeren.” In de toekomst overweegt Aernout ook voor andere zorgberoepen een opleiding in te richten, zoals voor assistent-laboranten en assistent-verpleegkundigen. Ook dit zijn hele interessante beroepen waarvoor er veel expertise is onder nieuwkomers met een medische achtergrond en waar een groot tekort is. 

De behoefte is groot, voor zowel nieuwkomers met een zorgachtergrond als de zorgorganisaties zelf. Voor deze eerste ronde van de Echocardiografie Academie hebben alleen al meer dan 50 sollicitanten zich gemeld. “We gaan hier dus jaren mee door, zoals het er nu uit ziet.”